Wow, mijn hart maakte een sprongetje, want komt dit niet heel dicht bij therapie? Hoe mooi zou het zijn als het ons lukt om het wat vaker ‘niet te weten’? Niet-weten kan ons helpen als we met onze stellen middenin irritatie, nijdigheid, verbittering, hakken in het zand, modder-smijten, verwijten en beschuldigingen over en weer belanden. Onwetendheid kan constructief zijn als het ons lukt om zonder oordeel geïnteresseerd te zijn in de meest onverkwikkelijke gedragingen die wij als relatietherapeuten nu eenmaal meemaken. En als het ons dan ook nog lukt om daar niets van te ‘vinden’.
En gevoel van…
Ik zet een kopje thee en ga naar mijn werkkamer. Ik kijk in mijn agenda, ojee, om half elf dat stel waar ik zo mee worstel. Ik denk aan al die heftige emoties die straks door de kamer zullen vliegen. Ik weet dat ik alle zeilen bij zal moeten zetten om niet verstrikt te raken in de inhoud en de vele voorbeelden waar ze ongetwijfeld weer mee zullen komen.
Wie herkent dit niet? Dat we te veel aan de oppervlakte blijven, te hard werken, dat de klachten wel wat worden verlicht, maar dat echte duurzame verandering uitblijft? Dat we, als onze stellen weg zijn, vermoeid achterblijven met een sluimerende ontevredenheid en het gevoel dat we weer eens te snel zijn gegaan of dingen hebben laten liggen? Ik nip aan mijn thee en overdenk hoe ik het vandaag aan zal pakken.
Geduldig zijn
Dan kijk ik uit het raam en valt mijn blik op de vrolijk geordende, natuurlijke chaos in mijn tuin waar de slakken zich te goed hebben gedaan aan mijn gisteren geplante clematis. Een paar zielige sprietjes is het resultaat. Ik zucht, wat nu? Spuiten? Zout erop? Alles in mij verzet zich daartegen. Ik besluit de slakken hun feestmaal te gunnen en mijn verlies te nemen. Laat ik maar geduldig zijn, zien wat er gebeurt als ik de compost het werk laat doen, regenwormen, mollen, lieveheersbeestjes, pissebedden en egels de ruimte geef voor een gezonde voedingsbodem.
En dan weet ik opeens wat mij te doen staat. Net als bij mijn tuin besluit ik bij mijn stel de tijd te nemen, te blijven bij wat nu eenmaal is, nieuwgierig te zijn, naïef, niet-wetend en toch nabij. Zodat ik, met mijn hechtingsbril op, de logica kan snappen van al hun reactiviteit.
Begrijpen
Ik neem me voor om nog meer te vertragen, not-knowing, op z’n Sue’s. Ik hoor haar zeggen: ‘Wait a minute, can we slow down a bit, this seems to be important, can you please help me understand what happens inside of you when you get so angry, when you raise your voice, can you please help me understand?’ Ik hoor haar zeggen: ‘Ah, now I see, of course, it makes sense, yes, now I understand, if all your efforts to reach out to him fail and nothing helps, the only thing you can do is shout, scream, raise your voice, in a desperate way to reach the man you love, I see, I hear you, I understand, you long so desperately for connection with him, it makes sense, yes!’
Ineke Scholten is EFT-relatietherapeut, supervisor en docent bij EFT Nederland. Ze schrijft over de ervaringsgerichte pijler van EFT. Haar boeken ‘Vooruit struikelen in therapie en supervisie’ (2022) en ‘Struikelmoed’ (2024) helpen therapeuten moedig te zijn en met vallen en opstaan tot bloei te komen in ons boeiende vak.